یکی از شایع ترین و رایج ترین مشکلاتی که در بین خانم ها وجود دارد، کیست تخمدان است. این مشکل می توان گفت که برای اکثریت بانوان در سنین مختلف ممکن است به وجود آید. از این، رو، آشنایی با علایم آن و تشخیص زودهنگام کیست تخمدان، تاثیر زیادی در زمان این بیماری دارد. برای آشنایی با علائم و درمان کیست تخمدان همراه ما باشید.
چیستی کیست تخمدان
پیش از این که بخواهیم به علائم و نحوه درمان این بیماری بپردازیم. بهتر است، ابتدا به معرفی کیست تخمدان بپردازیم. تخمدان یکی از اندام های داخلی خانم ها می باشد که در قسمت پایین شکم و در دو طرف رحم قرار دارد. در بدن خانم ها دو تا تخمدان وجود دارد که یکی در قسمت راست و دیگری در قسمت چپ رحم قرار گرفته است. وظیفه تخمدان تولید هورمون استروژن و همچنین پروژسترون است. اندازه و شکل آنها شبیه بادام می باشد.
تعریف کیست
در علم پزشکی برای کیست تعریف خاص و مشخصی وجود دارد. کیست در اصطلاح به کیسه هایی گفته می شود که داخل شان از مایع پر شده است. در برخی مواقع این مایع می تواند خونی و یا چرکی باشد. در این صورت، شرایط بیمار می تواند کمی خطرناک و یا وخیم تر باشد. این وضعیت شامل کیست های تخمدان نیز می شود. در این نوع کیست ها، کیسه هایی با غشای نازک از مایعات پر می شود و در نهایت در تخمدان قرار می گیرد. اندازه این کیست ها می توان کوچک و در حد یک نخود فرنگی و یا بزرگ به اندازه یک پرتقال باشد. کیست های تخمدان معمولا بیشتر در زمان تخمک گذاری ایجاد می شوند. اغلب آنها، کوچک و بی خطر می باشند و احتمال تشکیل آنها در هر سنی وجود دارد.
انواع کیست تخمدان
احتمال این که در اکثر بانوان یک نوع کیست تخمدان به وجود آید، بسیار کم است. چرا که انواع و اقسام کیست تخمدان وجود دارد که برخی از آنها دارای علائم و دردهای شدید می باشند، در حالی که برخی دیگر هیچ گونه علائم و دردی در فرد ایجاد نمی کند. از جمله مهمترین و شایع ترین کیست های تخمدان می توان به این موارد اشاره نمود.
کیست تخمدان ساده:
به این نوع کیست ها، کیست های فیزیولوژی هم گفته می شود. این نوع کیست ها، اغلب درد جسمانی ندارد و تنها با عقب افتادن دوره عادت ماهانه مشخص می شوند. در این نوع کیست که، تخمک هایی که باید آزاد شوند، آزاد نمی شوند و به اندازه 4 الی 5 سانتی متر رشد می کنند.
کیست های غیر فیزیولوژی
نوع دیگر از کیست های تخمدان وجود دارند که به آنها کیست های غیز فیزیولوژی گفته می شود. این کیست ها زمان به وجود می آید که بیمار عادت ماهانه دارد و در مخاط رحم ایجاد می شود. به همین دلیل به آنها کیست های اندومکسیوما نیز می گویند. داخل آنها معمولا پر از خون است و چون خون راهی برای خروج ندارد، در دوره های سیکل پریودی کیست ها بزرگتر نیز می شوند. این نوع کیست ها، معمولا با دارو، قابل درمان نمی باشند.
علاوه بر این دو مورد رایج و شایع کیست تخمدان که بر شمرده شد، می توان به سایز کیست های تخمدان مانند کیست فولیکولار، کیست هموراژیک تخمدان، کیست درموئید و همچنین کیست های غیر فعال اشاره کرد. هر کدام از این نوع کیست ها دارای علائم و راه های درمان خاص خود می باشند که بعد از تشخیص پزشک متخصص انجام می شوند.
علائم و نشانه های کیست تخمدان
همان طور که گفته شد، بسیاری از کیست های تخمدان هیچ گونه علامت و نشانه ای از خود ندارند. ولی با این وجود، برخی از کیست ها دارای نشانه ها و علائمی می باشند، که لازم است با آنها آگاهی داشت و با توجه به این نشانه ها اقدام به تشخیص و درمان آنها نمود. از این رو، می توان گفت که از جمله علائم و نشانه های اصلی کیست تخمدان می توان به این موارد اشاره کرد:
نفخ شکم و تورم در ناحیه شکمی
داشتن مقاربت دردناک
احساس درد در ناحیه شکم و همچنین به وجود آمدن درد در ناحیه ران و یا کمر
به وجود آمدن حساسیت در سینه ها
به وجود آمدن حالت استفراغ و تهوع
داشتن درد لگن پیش از قاعدگی و یا بعد از چرخه قاعدگی
داشتن حرکات روده دردناک
علاوه بر اینها، می توان به برخی دیگر از علائم و نشانه های که کیست تخمدان دارد مانند به وجود آمدن درد شدید در لگن، داشتن تب و یا ضعف و سر گیجه و غیره اشاره کرد. در صورتی که این علائم به وجود آمد، نیاز است که هر چه سریعتر به دکتر مراجعه کرد و مورد درمان قرار گرفت.
درمان کیست تخمدان
برای درمان کیست تخمدان راه های مختلفی امروزه استفاده می شود. از این رو، می توان گفت که شیوه و روش درمان این بیماری از فردی به فرد دیگر می تواند کاملا متفاوت باشد. بنابراین افرادی که این بیماری را دارند، نباید خود را با دیگر افراد دچار آن مقایسه کنند و این طرز فکر را داشته باشند که راه های درمانی آنها یکی است. بهترین و مناسب ترین راه برای تشیخص نحوه درمان این بیماری در درجه اول مراجعه به پزشک متخصص و تشخیص نوع کیست و راه های درمانی آن می باشد. چرا که این نوع کیست می توان بر اساس نوع، اندازه و علائم و نشانه ها با همدیگر متفاوت می باشد. بنابراین برای درمان آن می توان از روش های مختلف استفاده کرد. پزشک بر اساس تشخیص خود می تواند برای درمان کیست های تخمدان از دارو استفاده کند و به بیمار دارو تجویز نماید. با این حال، در برخی موارد، برخی از کیست ها با دارو امکان درمان ندارند و در این صورت پزشک اقدام به عمل جراحی می کند.